دره ديز
كوهستان و معبر دره ديز در شمال شهرستان مرند و جنوب جلفا واقع شده است. دره ديز كوهستاني‌بلند و صخره‌اي است كه در جهت شرقي غربي كشيده شده‌است و دنباله كوههاي شمالي آذربايجان درمسير جاده ارتباطي تبريز ـ مرند به شوروي است. معبر دره ديز يكي از ارتفاعات صعب‌العبور آذربايجان‌شرقي است. كوهستان دره ديز بوسيله رودخانه دره ديز بريده شده و اين رودخانه آبهاي كوهستان مزبوررا در مسير جنوبي ـ شمالي به رود مرزي ارس هدايت مي‌كند.
كوهستان و معبر دره ديز در شمال شهرستان مرند و جنوب جلفا واقع شده است. دره ديز كوهستاني‌بلند و صخره‌اي است كه در جهت شرقي غربي كشيده شده‌است و دنباله كوههاي شمالي آذربايجان درمسير جاده ارتباطي تبريز ـ مرند به شوروي است. معبر دره ديز يكي از ارتفاعات صعب‌العبور آذربايجان‌شرقي است. كوهستان دره ديز بوسيله رودخانه دره ديز بريده شده و اين رودخانه آبهاي كوهستان مزبوررا در مسير جنوبي ـ شمالي به رود مرزي ارس هدايت مي‌كند.
در داخل اين كوهستان معبر مهم و قابل توجهي بناشده كه تنها راه وصول به جلفا و كناره رودخانه‌ارس است از كمركش كوهستان دره ديز راه آهن تبريز به جلفا و شوروي سابق و از كناره دره رودخانه دره ديز راه آسفالته تبريز به جلفا مي‌گذرد. از دره ديز به طرف شهرستان هاديشهر (علمدار گرگر كوههاي‌قاري قيز)پير دختر(قرار گرفته و تا حدود دهستان هرزندات عتيق كشيده شده است كه ارتفاع آن تقريبا در حدود 2609 متر مي‌باشد.
معبر معروف جولاه در مدخل ارتفاعات دره ديز نزديكترين راه ارتباطي داخل فلات ايران به سوي‌اران و ارمنستان بوده و اين راه تاريخي همواره مورد استفاده سلاطيني چون شاه اسماعيل، عباس ميرزا, نادرشاه ، فتحعلي‌شاه ، ناصر الدین شاه و مظفر الدین شاه بوده است.
چشمه آب گرمی در اواسط دره دره دیز قرار دارد که خاصیت درمانی هم دارد و امروزه مورد استفاده نیروهای مستقر در آن و همچنین مورد استفاده مردم قرار میگیرد .
دره دیز مناظر دل نشینی دارد که در فصول مختلف سال مورد استفاده مردم قرار میگیرد و محل دنج و آرامش بخشی است در کوه پایه های دره دیز ، بخصوص مکانی بنام واداشگا ( نام روسی محلی که در آنجا در قدیم آب مورد استفاده در قطار ها را تامین میکردند . ) و امروزه بمکانی برای گردش و استراحت روزهای تعطیل اهالی تبدیل شده است . در این محل آب زلال و گوارایی از لابلای سنگها بیرون می آید و در دو تا حوض بزرگی که در قدیم توسط روس ها برای جمع آوری آب مورد استفاده قطارها درست شده است جمع می شود .
دره دیز مناظر دل نشینی دارد که در فصول مختلف سال مورد استفاده مردم قرار میگیرد و محل دنج و آرامش بخشی است در کوه پایه های دره دیز ، بخصوص مکانی بنام واداشگا ( نام روسی محلی که در آنجا در قدیم آب مورد استفاده در قطار ها را تامین میکردند . ) و امروزه بمکانی برای گردش و استراحت روزهای تعطیل اهالی تبدیل شده است . در این محل آب زلال و گوارایی از لابلای سنگها بیرون می آید و در دو تا حوض بزرگی که در قدیم توسط روس ها برای جمع آوری آب مورد استفاده قطارها درست شده است جمع می شود .
در کوه های اطراف وادا داشگا انواع گیاهان دارویی و خوش عطر و طعمی وجود دارد که در فصل بهار بصورتهای مختلف مورد استفاده مردم قرار میگیرد . همچنین لازم به توضیح است که در فصل بهار و تابستان بوی شامه نواز گلهای و گیاهان این مکان و تمام کوهستانهای این منطقه انسان را مدهوش میکند . در قدیم آسیابهای زیادی در این مکان قرار داشته که در آثار تاریخی مکتوب در باره این منطقه گرگر بوفور به اینگونه نوشته هابر میخوریم . این دره از نظر موقعیت نظامی نیز در زمان قدیم از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده . دره دیز از دره های فرعی متعددی تشکیل شده است که در پست های آینده در باره اسامی هرکدام توضیحاتی تقدیم خواهد شد .
دره های فرعی مشهور دره دیز عبارتند از :
1 - اَغ چنقیللی 2 - پالان توکه ئن 3 - اؤو ری دره سی 4 - قاران نوخ دره ( با تشکر از آقای شهریور )
در آینده انشاءالله در فرصتی مناسب در باره دره دیز مطالب بیشتری از جمله از متون تاریخی و سفرنامه ها تقدیم خواهد شد .
( از دوستان عزیزی که اطلاعات کاملی از این منطقه شهرستان جلفا دارند تقاضا میشود مرا یاری فرمایند . )
( از دوستان عزیزی که اطلاعات کاملی از این منطقه شهرستان جلفا دارند تقاضا میشود مرا یاری فرمایند . )
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر